بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحيمِ
اقْرَأْ بِاسْمِ رَبِّكَ الَّذي خَلَقَ (۱) خَلَقَ الْإِنْسانَ مِنْ عَلَقٍ (۲) اقْرَأْ وَ رَبُّكَ الْأَكْرَمُ (۳) الَّذي عَلَّمَ بِالْقَلَمِ (۴) عَلَّمَ الْإِنْسانَ ما لَمْ يَعْلَمْ (۵) كَلاَّ إِنَّ الْإِنْسانَ لَيَطْغى (۶) أَنْ رَآهُ اسْتَغْنى (۷) إِنَّ إِلى رَبِّكَ الرُّجْعى (۸) أَ رَأَيْتَ الَّذي يَنْهى (۹) عَبْداً إِذا صَلَّى (۱۰) أَ رَأَيْتَ إِنْ كانَ عَلَى الْهُدى (۱۱) أَوْ أَمَرَ بِالتَّقْوى (۱۲) أَ رَأَيْتَ إِنْ كَذَّبَ وَ تَوَلَّى (۱۳) أَ لَمْ يَعْلَمْ بِأَنَّ اللَّهَ يَرى (۱۴) كَلاَّ لَئِنْ لَمْ يَنْتَهِ لَنَسْفَعاً بِالنَّاصِيَةِ (۱۵) ناصِيَةٍ كاذِبَةٍ خاطِئَةٍ (۱۶) فَلْيَدْعُ نادِيَهُ (۱۷) سَنَدْعُ الزَّبانِيَةَ (۱۸) كَلاَّ لا تُطِعْهُ وَ اسْجُدْ وَ اقْتَرِبْ۩(۱۹)
ترجمه:
بهنام خداوند گستردهمهر مهربان
اى پيامبر، به نام پروردگارت دريافت قرآن را آغاز كن؛ همان كسى كه انسان را آفريد. (۱) انسان را از خونى بسته آفريد. (۲) آرى، دريافت قرآن را آغاز كن، و بدان كه پروردگارت از همگان كريمتر و عطايش از عطاى همه عطاكنندگان برتر است. (۳) همو كه خواندن و نوشتن را به وسيله قلم به آدمى آموخت. (۴) و به انسان آن‌چه را نمىدانست ياد داد. (۵) آيا گمان مىكنى كه او شكر اين نعمت را به جاى مىآورد؟ هرگز! انسان مرز خود را نمىشناسد و طغيان مىكند، (۶) چرا كه خود را از پروردگار خويش بىنياز مىبيند. (۷) به يقين، بازگشت آدميان پس از مرگ به سوى پروردگار توست. (۸) به من خبر ده، آيا آن كس كه بازمىدارد، (۹) بندهاى را آنگاه كه نماز مىگزارد، به من خبر ده كه كارش به كجا خواهد كشيد؟ (۱۰) به من خبر ده، اگر آن نمازگزار بر طريق هدايت باشد، (۱۱) يا به پرهيزگارى فرمان دهد، فرجام آن بازدارنده چه مىشود؟ (۱۲) به من خبر ده، اگر آن بازدارنده، حق را دروغ انگارد و از آنروى برتابد، آيا جز درخور عذاب خواهد بود؟ (۱۳) مگر نمىداند كه خدا كارهايش را مىبيند؟ (۱۴) او حق ندارد چنين كند! اگر دست از اين كار برندارد، به خوارىاش مىافكنيم و موى پيشانىاش را مىگيريم و به دوزخش مىكشانيم. (۱۵) موى پيشانى دروغگوى خطاكار را. (۱۶) آنگاه اهل محفل خود را به يارى بخواند. (۱۷) ما نيز به زودى گماشتگان بر آتش [دوزخ] را فرامىخوانيم. (۱۸) او حق ندارد تو را از نماز بازدارد! تو از او فرمان مبر و نماز را رها مكن، و سجده كن و به پروردگارت تقرّب جوى. (۱۹)
(م.صفوی)
تفسیر:
| شماره و تاریخ جلسه | عناوین | متن جلسه | صوت جلسه |
| جلسۀ اول(۱۴۰۰/۰۷/۱۶) | ✅ شناسۀ سوره ✅ موضوع محوری سوره ✅بیان مقدمه‌ایی قبل از شروع در تفسیر آیات ✅تفسیر بخش اول آیات ?تفسیر آیۀ اول ? اولین آیه‌ایی که بر پیامبر نازل شد ? معنای “خواندنِ” پیامبر “امی” ?مفهوم واژۀ «قرائت» ? روایات اهل سنت ذیل این آیۀ شریفه | ??دریافت | ??دریافت |
| جلسۀ دوم(۱۴۰۰/۰۷/۲۳) | ?ادامۀ بحث در آیۀ اول ?مراد از «قرائت» ? پیام کلی آیه ?فلسفه بکار رفتن «رب» به جای دیگر اسامی الهی ?چرایی اضافه شدنِ «رب» به «کاف» ?فلسفۀ بکار رفتن «خَلَق» ?تفسیر آیۀ دوم ? بیان خالقیت پرودگار برای انسان و مبدأ مادی خلقت انسان در این آیه ?مراد از «علق» ?پیام کلی این آیه ? تفسیر آیۀ سوم ?چرایی تکرار «رب» در این سوره ?معنای کرامت و لوازم معنای آن ?رابطۀ کرامت پرودگار و خلقت انسان ? پیام کلی آیه ?تفسیر آیۀ چهارم ?دیدگاه مفسران در این آیه ? پیام کلی آیه ? تفسیر آیۀ پنجم ?مراد از «ما لم یعلم» | ??دریافت | ??دریافت |
| جلسۀ سوم(۱۴۰۰/۰۷/۳۰) | ?ادامۀ بحث در آیۀ پنجم ? پیام ۵ آیۀ نخستین سوره ✅تفسیر بخش دوم آیات ?تفسیر آیات ششم تا هشتم ? نظارت این بخش سوره به طبیعت طغیان‌گر انسان ?معنای طغیان ? طغیان وصف ذهن یا عمل؟ ? پیوند معنایی این سه آیه با آیات نخستین سوره ?مراد از «استغنی» ?دیدگاه برخی از مفسران در وجه اتصال دو بخش سوره ?«الی ربک الرجعی»، تهدید شدید طغیان‌گران ?تذکر مرگ و قیامت، درمان طغیان‌گری | ??دریافت | ??دریافت |
| جلسۀ چهارم(۱۴۰۰/۰۸/۰۷) | ✅تفسیر بخش سوم آیات ?تفسیر آیات نهم و دهم ?ممانعت از عبادت بندگان، بدترین مصداق طغیان‌گری ?مخاطب آیه ?مراد از «عبدا اذا صلی» ?حکمت بکار رفتن این سیاق در آیه ?نظارت این آیات به مرحلۀ قبل از رسالت پیامبر اکرم ?فلسفه مضارع به کار رفتن ینهی ?شأن نزول این آیات ?مخصص نبودن روایات شأن نزول ?اطلاقِ «ینهی» ?تفسیر آیات ۱۱ و ۱۲ ?معنای «علی الهُدی» ?تفسیر آیۀ سیزدهم ?نظارت آیات قبل به رویکرد مشرکان در برخورد با فطرت و حجت باطنی ?نظارت این آیه به رویکرد مشرکان در برخورد با دعوت پیامبر و حجت ظاهری ?طغیان در برابر دعوت عقل موجب کور دلی ?راز رویکرد متفاوت امت پیامبر به رسالت حضرت ?تکذیب حق و دین پیامد طغیان‌گری ?تکذیب عقل و فطرت نیز موجب عذاب ?تفسیر آیۀ چهاردم ?اعتقاد مشرکان به علم خداوند بر اعمال ?پیوند معنایی این آیه با آیات سابق ✅تفسیر بخش چهارم آیات ?نظارت این بخش به فرجام مشرکان و یشارت به پیروزی پیامبر ?تشریح اعتقاد مشرکین بر خالقیت پرودگار ?تلازم بین ربوبیت و خالقیت ?تفسیر آیۀ پانزدهم ?تهدید شدید در این آیه | ??دریافت | ??دریافت |
| جلسۀ پنجم(۱۴۰۰/۰۸/۱۴) | ✅ادامۀ بررسی بخش چهارم آیات(آیات ۱۵ تا ۱۸) ?«کلا» حرف ردع و انکار ?معنای «نسفعا» ?مراد از «ناصیه» ?معنای «نادی» ?مراد از «زبانیه» ?امر در «فلیدعُ» امر تعجیزی ?تفسیر آیۀ پایانی ?آغاز آیه با ردع و انکار ?متعلّق «فرمان به عدم اطاعت» ?مراد از سجده ?راز تغییر سیاق از نماز به سجده | ??دریافت | ??دریافت |
ثبت دیدگاه